ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΥ ΛΙΜΝΗΣ ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑΣ Ν. ΦΛΩΡΙΝΑΣ
Αναθέτουσα Αρχή: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φλώρινας – Δ/νση Εγγείων Βελτιώσεων
Χρονολογία Ανάθεσης: 1999
ΘΕΜΑ Αντικείμενο της μελέτης ήταν η
διερεύνηση των δυνατοτήτων εμπλουτισμού της λίμνης Βεγορίτιδας.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Η κατάσταση της λίμνης κατά την εκπόνηση της μελέτης ήταν η εξής:
- Το μέσο απόλυτο υψόμετρο της επιφάνειας της λίμνης είχε υποβιβαστεί αρκετά και κυμαίνονταν περίπου στο +509m.
- Η επιφάνειά της είχε μειωθεί κατά 51,5% περίπου και ανερχόταν σε 33km2.
- Ο όγκος της είχε μειωθεί κατά 67,8%, δηλαδή είχε φθάσει τα 708 x 106m3.
- Το όλο υδατικό σύνολο είχε ενωθεί με ανθρωπογενείς επεμβάσεις με τη βοήθεια ενωτικών τάφρων και σηράγγων, ενώ το 1955 αποτελούσε ανεξάρτητο σύνολο χωρίς επιφανειακές εκφορτίσεις σε άλλους φυσικούς ή τεχνητούς αποδέκτες.
- Είχε δημιουργηθεί μια δυσάρεστη κατάσταση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του νερού και η ρύπανση έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό.
Έπειτα από αξιολόγηση των λεκανών απορροής της ευρύτερης περιοχής παρουσιάστηκαν οι δυνατότητες εμπλουτισμού της λίμνης, οι οποίες αναφέρονται παρακάτω.
Εμπλουτισμός λίμνης από λεκάνη Φλώρινας
Η δυνατότητα εμπλουτισμού της λίμνης Βεγορίτιδας από την υδρολογική λεκάνη της Φλώρινας περιελάμβανε τα εξής έργα:
- Υδροληψία, στη θέση της οποίας θα έπρεπε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υδραυλικές συνθήκες ροής, ώστε το νερό να οδηγείται προς θάλαμο αναρρόφησης αντλιοστασίου, μέσω ενός αναβαθμού στην κοίτη του κυρίως υδατορρέματος και στη συνέχεια ενός υπερχειλιστού που θα ρύθμιζε την απαιτούμενη προς εκτροπή ποσότητα ύδατος.
- Αντλιοστάσιο, για την ανύψυση του νερού στα +730m.
- Μικρός Υδροηλεκτρικός Σταθμός (Μ.Υ.Σ.), για την παροχή της απαιτούμενης ενέργειας από την εκτροπή των υδάτων.
Εμπλουτισμός λίμνης από υπολεκάνη Εδεσσαίου
Η δυνατότητα εμπλουτισμού της λίμνης Βεγορίτιδας από την υδρολογική λεκάνη του Εδεσσαίου, εξετάστηκε και απορρίφθηκε κυρίως για τους εξής λόγους:
- Ένα από τα αρδευτικά δίκτυα του Ν. Πέλλας (ΤΟΕΒ Εδεσσαίου, συνολικής έκτασης 55.000 στρεμμάτων), βασίστηκε κατά κύριο λόγο στα παροχετευόμενα ύδατα της λίμνης Βεγορίτιδας, μέσω της σήραγγας Άρνισσας στη λίμνη Νησίου.
- Η πτώση της στάθμης της λίμνης Βεγορίτιδας έχει επηρεάσει αρνητικά και τις παροχές των πηγών Νησίου με αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση της απόδοσης του ανωτέρω αρδευτικού δικτύου.
- Παρατηρούνται προβλήματα στην ομαλή λειτουργία των ΥΗΣ Άγρα και Αγίας Τριάδας.
- Η διατάραξη τουριστικών, οικολογικών και αλιευτικών δραστηριοτήτων της περιοχής έχει ως αποτέλεσμα η τοπική κοινωνία να δυσανασχετεί και πολλές φορές να προβαίνει σε έντονες αντιδράσεις.
Εμπλουτισμός λίμνης από υπολεκάνη Αλμωπαίου
Η δυνατότητα εμπλουτισμού της λίμνης Βεγορίτιδας από την υδρολογική υπολεκάνη του Αλμωπαίου περιελάμβανε τη μεταφορά νερού ακολουθώντας τη διαδρομή Όρμα - Πολυκάρπι - Άψαλος - Σωτήρας - Έδεσσα - Άγρας - Λ.Νησίου, συνολικού μήκους περί τα 33km, απ’ όπου και μέσω της υφιστάμενης σήραγγας Άρνισσας κατά την ανάστροφη φορά, μπορεί να εμπλουτιστεί η λίμνη Βεγορίτιδα.
Εμπλουτισμός λίμνης από λεκάνη Αλιάκμονα, η οποία περιελάμβανε τα εξής έργα:
- Υδροληψία - Αντλιοστάσιο, για τη μεταφορά του νερού από τη λίμνη του Πολύφυτου στη λίμνη Βεγορίτιδα και την ανύψωση των υδάτων στα +720m.
- Μικρός Υδροηλεκτρικός Σταθμός (Μ.Υ.Σ.), για την παροχή της απαιτούμενης ενέργειας από την εκτροπή των υδάτων.
ΟΦΕΛΟΣ
Οι προτάσεις της μελέτης συνέβαλλαν στην επίλυση ενός ιδιαιτέρος σημαντικού για την ευρύτερη περιοχή της λίμνης Βεγορίτιδας περιβαλλοντικού προβλήματος.