ΤΙΤΛΟΣ: ΜΕΛΕΤΗ "ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ, ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΟΣ ΛΙΜΝΩΝ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ ΚΑΙ ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥΣ"
Αναθέτουσα Αρχή: Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. - Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού
Χρονολογία Ανάθεσης: 1996
ΘΕΜΑ Αντικείμενο της μελέτης ήταν ο σχεδιασμός προγράμματος για την αντιμετώπιση ειδικών περιβαλλοντικών προβλημάτων, καθώς και η δημιουργία συστήματος λειτουργίας και διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής του Δέλτα Νέστου, συμπλέγματος λιμνών Βιστωνίδας και Ισμαρίδας και της ευρύτερης περιοχής τους.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΟ σκοπός της μελέτης ήταν η

διασφάλιση της οικολογικής αξίας καθώς και η λειτουργία, η διαχείριση και η ανάδειξη της περιοχής με τη βοήθεια κατάλληλων ρυθμιστικών παρεμβάσεων και ειδικών διαχειριστικών μέτρων τα οποία προσδιορίστηκαν, διαμορφώθηκαν και εξειδικεύτηκαν για την περιοχή και στη συνέχεια να εφαρμόστηκαν, μέσω ειδικών μελετών και έργων.
Η μελέτη περιελάμβανε τα εξής:
- Ανασκόπηση από προηγούμενες μελέτες των υφιστάμενων στοιχείων και αβιοτικών, βιοτικών και ανθρωπογενών παραμέτρων που χαρακτηρίζουν την περιοχή, την επανεξέταση τους και την επικαιροποίηση τους. Βάσει αυτών έγιναν αφενός οι προτάσεις οριοθέτησης του προστατευτέου αντικειμένου και αφετέρου η πρόταση για χαρακτηρισμό των υγροβιότοπων Δέλτα Νέστου, Λίμνης Βιστωνίδας, Λίμνης Ισμαρίδας και της ευρύτερης περιοχής τους ως Πάρκο (ΚΥΑ 5796/16-9-1996: Καθορισμός ζωνών Ramsar Α1, Α2, Α3, Α4, Α5, Β1, Β2, Β3, Β4, Γ1, Γ2 και Γ3).
- Εκτίμηση των πιέσεων που δέχεται το περιβάλλον και τις επιπτώσεις τους.
- Κατάρτιση προτάσεων μελετών, έργων, επεμβάσεων, ρυθμίσεων, μέτρων και άλλων ειδικών παρεμβάσεων για τη διατήρηση και λειτουργία της περιοχής (προτάσεις χαρακτηρισμού περιοχών σύμφωνα με τον Ν. 1650/86, προτάσεις οριοθέτησης ζωνών προστασίας με καθορισμό των συμβατών χρήσεων και δραστηριοτήτων, καθώς και των μέτρων προστασίας τους).
Ειδικότερα, τα προβλεπόμενα έργα - μελέτες ήταν τα ακόλουθα:
- Μελέτη - έργο ένταξης κατά προτεραιότητα της προστατευτέας περιοχής στις διαδικασίες του εθνικού κτηματολογίου.
- Τοπογραφική μελέτη ακριβούς οριοθέτησης των ζωνών προστασίας.
- Μελέτη - έρευνα διερεύνησης φυσικοχημικών παραμέτρων και ανανέωσης - καθαρισμού λίμνης Βιστωνίδας.
- Μελέτη - έργο αντιμετώπισης πλημμυρικών καταστάσεων στην παραλίμνια περιοχή της Λ. Βιστωνίδας.
- Μελέτη - έργο ελέγχου προσχώσεων λίμνης Βιστωνίδας.
- Μελέτη - έργα ορεινής υδρονομίας που αφορούν τον χείμαρρο Κομψάτο και το πρόβλημα απόθεσης στερεών στη λίμνη Βιστωνίδα.
- Μελέτη ελέγχου υδατίνου ισοζυγίου λίμνης Ισμαρίδας και ελέγχου προσχώσεων.
- Μελέτη επιπτώσεων λόγω μείωσης παροχής ποταμού Νέστου από την δημιουργία ταμιευτήρων Δ.Ε.Η.
- Μελέτη - έργο απορρύπανσης υδάτων τάφρου Αγιάσματος και εμπλουτισμού χερσαίας περιοχής λιμνοθαλασσών Βάσοβας - Αγιάσματος.
- Πρόγραμμα παρακολούθησης ελέγχου ρύπανσης υδάτων από γεωργικές δραστηριότητες - οικονομία αρδευτικού ύδατος.
- Έργο: Καθαρισμός υφισταμένου διαύλου επικοινωνίας λίμνης Ισμαρίδας.
- Μελέτη διαχείρισης υδατικών πόρων σε επίπεδο λεκάνης απορροής ανά υγροβιότοπο.
- Μελέτη αξιολόγησης εδαφών.
- Ερευνητική εργασία: Δράσεις για την προστασία της βιοποικιλότητας στο υδάτινο σύστημα του Νέστου ποταμού.
- Επαναφορά του ιστορικού δάσους «Κοτζά Ορμάν»..
- Μελέτη διαχείρισης αρπακτικών πτηνών υγροτοπικού συμπλέγματος Θράκης.
- Μελέτη - έργο ίδρυσης ιχθυογεννητικού σταθμού συμπλέγματος λιμνοθαλασσών.
- Μελέτη - έργο: δημιουργία αλιευτικών καταφυγίων στην λίμνη Βιστωνίδα.
- Πρόγραμμα διαχείρισης καλαμώνων - ενίσχυσης φυτοφρακτών.
- Μελέτη - έργο: Οργάνωση της περιοχής για οικοτουρισμό, περιβαλλοντική.
- Μελέτη - έργο: Παρεμβάσεις ήπιας μορφής στην παραλία Αβδήρων.
- Μελέτη - έργο: Παρεμβάσεις ήπιας μορφής στην παραλία Μυρωδάτου.
- Μελέτη - έργο: Παρεμβάσεις ήπιας μορφής στην παραλία Ν. Κεσσάνης.
- Μελέτη - έργο: Παρεμβάσεις ήπιας μορφής στην παραλίας Ερασμίου.
- Μελέτη - έργο: Παρεμβάσεις ήπιας μορφής στην παραλίας Μαγγάνων.
- Πρόταση για μελέτη - οριοθέτηση ζωνών κτηνοτροφικής δραστηριότητας και βελτίωσης βοσκοτόπων.
- Έργο: σήμανση εθνικού πάρκου περιοχής Δέλτα Νέστου - Λίμνης Βιστωνίδας - Λίμνης Ισμαρίδας.
- Έργο: Πρόταση βελτίωσης και διάνοιξης μονοπατιών περιοχής Δέλτα Νέστου.
Επιπρόσθετα και βάσει της υπόψη μελέτης προβλέπεται η σύσταση φορέα διαχείρισης των υγροβιότοπων και της ευρύτερης περιοχής των. Αντικείμενο του φορέα είναι:
- Προγραμματισμός - εξειδίκευση των δράσεων στο πλαίσιο των αξόνων διαχείρισης που προκύπτουν από τα θεσμοθετημένα των οριοθετημένων περιοχών προστασίας.
- Εφαρμογή των μακροπρόθεσμων δράσεων (π.χ. μόνιμη παρακολούθηση παραμέτρων περιβάλλοντος), αλλά και εφαρμογή σε καθημερινή βάση των μέτρων, όρων και περιορισμών που ισχύουν για τις περιοχές προστασίας.
ΟΦΕΛΟΣ
Με το σχεδιασμό της παραπάνω μελέτης δημιουργήθηκε ουσιαστικά ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση ειδικών περιβαλλοντικών προβλημάτων καθώς και τη δημιουργία συστήματος λειτουργίας και διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής του Δέλτα Νέστου, συμπλέγματος λιμνών Βιστωνίδας και Ισμαρίδας και της ευρύτερης περιοχής τους.